Sonet

Sonet – ściśle określona forma poetycka składająca się z 14 wersów, zwykle podzielonych na cztery strofy: dwie czterowersowe (kwartyny) i dwie trzynowersowe (tercyny).

Gatunek literacki powiązany

• Liryka, refleksyjna, często miłosna lub filozoficzna.

Charakterystyka

• Ścisła budowa wersów i rymów.
• Zawiera punkt kulminacyjny lub zwrot w treści między oktawą a sekstyną.
• Środki stylistyczne: metafory, porównania, epitet, antyteza.

Epoki literackie i rozwój formy

• Renesans: Francesco Petrarca – Canzoniere, Jan Kochanowski – Treny, Fraszki
• Barok i klasycyzm: rozwój formy w Europie
• Romantyzm i współczesność: sonety refleksyjne, filozoficzne

Przykłady twórców i dzieł

• Francesco Petrarca – Canzoniere
• Jan Kochanowski – Sonety
• Adam Mickiewicz – Sonety krymskie
• Wisława Szymborska – wybrane sonety współczesne

Funkcje literackie

• Refleksyjna, dydaktyczna, rozrywkowa (estetyczna).

Analiza i interpretacja

• Sonet rozwija myśl w ściśle określonej formie, często z kontrastem między strofami.
• Rozpoznajemy go po liczbie wersów, układzie rymów i zwrotach w treści.

Cytaty / fragmenty

„Oda do młodości, młodości dni…” – fragment sonetu Mickiewicza