John Locke (1632–1704) był angielskim filozofem, lekarzem i politykiem, jednym z najważniejszych myślicieli epoki oświecenia. Jego prace wywarły ogromny wpływ na rozwój filozofii, polityki i edukacji, kładąc fundamenty pod nowoczesne myślenie o prawach jednostki, wolności i rządzie.
Biografia:
Urodził się 29 sierpnia 1632 roku w Wrington w Anglii. Studiował na Uniwersytecie Oksfordzkim, gdzie uzyskał stopień magistra. W trakcie swojej kariery był lekarzem, nauczycielem i doradcą politycznym, współpracując m.in. z królem Wilhelmem III. Jego życie było naznaczone zaangażowaniem w politykę i myślenie o prawach człowieka oraz społeczeństwa. Locke zmarł 28 października 1704 roku w Oksfordzie.
Utwory:
Najważniejsze dzieła Johna Locke’a to:
- „Dwa traktaty o rządzie” (Two Treatises of Government) – dzieło, które odgrywa kluczową rolę w rozwoju teorii praw naturalnych i koncepcji rządów opartych na zgodzie społeczeństwa. Wprowadził ideę, że władza rządu powinna być ograniczona i oparta na umowie społecznej.
- „Rozważania dotyczące własności” (Of Property) – tekst, w którym Locke opisał swoje poglądy na temat własności prywatnej jako naturalnego prawa jednostki.
- „Rozprawa o tolerancji” (A Letter Concerning Tolerance) – apel o tolerancję religijną i wolność wyznania.
- „Rozprawa o rozumie ludzkim” (An Essay Concerning Human Understanding) – kluczowe dzieło filozoficzne, w którym Locke analizuje naturę poznania, ludzkiego rozumu i źródeł wiedzy.
Ważne informacje:
- Locke uważał, że ludzie rodzą się jako „czyste kartki” (tabula rasa), a ich poznanie i osobowość kształtują się pod wpływem doświadczenia.
- Promował ideę naturalnych praw człowieka, takich jak prawo do życia, wolności i własności.
- Jego filozofia miała decydujący wpływ na rozwój liberalizmu i demokracji.
- Locke był również zwolennikiem rozdziału władzy na różne jej gałęzie, co wpłynęło na koncepcję trójpodziału władzy.
Podsumowując, John Locke to jedna z najważniejszych postaci w historii filozofii i myśli politycznej, którego idee do dziś stanowią fundament dla współczesnych koncepcji praw człowieka i demokratycznego państwa.
