Barok to epoka, która trwała od końca XVI wieku do połowy XVIII wieku i obejmowała zarówno życie polityczne, jak i kulturę, sztukę oraz literaturę. Był to czas wielkich kontrastów – z jednej strony rozkwitu sztuki i nauki, z drugiej wojen religijnych i politycznych. Sama nazwa „barok” pochodzi od portugalskiego słowa oznaczającego perłę o nieregularnym kształcie, co dobrze oddaje charakter epoki – pełnej przepychu, skomplikowanych form i teatralności.
Barok narodził się we Włoszech, skąd rozprzestrzenił się na całą Europę. Był odpowiedzią na renesansowy ład i harmonię – zastąpiła je emocjonalność, dynamika i bogactwo ozdób. Epoka ta była ściśle związana z kontrreformacją, dlatego Kościół katolicki wspierał barokową sztukę, która miała olśniewać i przekonywać wiernych. Jednocześnie był to czas odkryć naukowych i rozwijającej się nowożytnej filozofii.
Barok ukształtował mentalność ludzi XVII wieku – z jednej strony fascynację pięknem i życiem, z drugiej świadomość kruchości i przemijania.
W wielu krajach barok różnił się charakterem – we Włoszech i Hiszpanii dominował monumentalizm religijny, we Francji dworski przepych, a w Polsce połączenie religijności z narodowym stylem sarmackim. Epoka ta pozostawiła po sobie niezliczone dzieła literatury, sztuki i architektury, które do dziś zachwycają rozmachem i bogactwem formy. Barok był czasem intensywnych przeżyć, głębokich sprzeczności i artystycznej ekspresji, której ślady możemy odnaleźć w każdej dziedzinie kultury.