Literatura baroku była odbiciem sprzeczności epoki. Z jednej strony podkreślała przemijanie i marność życia, z drugiej – fascynowała się pięknem, bogactwem i emocjami. Poeci chętnie sięgali po motyw vanitas, przypominając o śmierci i kruchości ludzkiego losu. Rozwinęła się poezja metafizyczna, łącząca refleksję religijną z kunsztowną formą.
W Europie Zachodniej literaturę baroku reprezentowali m.in. John Donne w Anglii czy Calderón de la Barca w Hiszpanii.
W Polsce najważniejszym twórcą był Jan Andrzej Morsztyn, mistrz konceptu i wyszukanych metafor. W literaturze polskiej baroku szczególnie ważna była twórczość religijna – kazania Piotra Skargi czy mistyczna poezja księdza Baki.
Barok przyniósł też rozwój pamiętnikarstwa i literatury sowizdrzalskiej, odzwierciedlającej obyczaje epoki. Charakterystyczne było zamiłowanie do bogactwa języka, gry słów i retorycznych popisów. Literatura barokowa była pełna kontrastów – łączyła sacrum i profanum, powagę i żart, prostotę i przepych. Jednocześnie była świadectwem mentalności ludzi epoki, rozdartych między wiarą a doczesnością. Dzięki barokowej literaturze możemy poznać zarówno duchowość, jak i codzienność tamtych czasów.