Oświecenie to epoka, która na trwałe zmieniła sposób myślenia ludzi i ukształtowała fundamenty nowoczesnej cywilizacji. Przypada na XVII i XVIII wiek, a jej apogeum to tzw. „wiek świateł” – czas wiary w rozum, naukę i postęp. Ludzie zaczęli wierzyć, że świat można wyjaśnić i uporządkować dzięki wiedzy, a społeczeństwo ulepszyć przez reformy i edukację. Był to okres narodzin nowoczesnych idei politycznych, takich jak równość wobec prawa, wolność jednostki czy prawa człowieka.
Oświecenie wyrosło z krytyki średniowiecznego dogmatyzmu i absolutyzmu monarchów, stając się epoką wolnej myśli i tolerancji. Niezwykle istotny był rozwój nauki – to wtedy zaczęto systematycznie badać przyrodę, tworzyć encyklopedie i instytucje naukowe. Epoka ta sprzyjała także literaturze i sztuce, które pełniły rolę wychowawczą i miały służyć kształtowaniu świadomego obywatela. W wielu krajach Europy idee oświecenia przerodziły się w działania polityczne – w rewolucję amerykańską, francuską czy w polskie reformy końca XVIII wieku.
Oświecenie nie było jedynie epoką artystyczną, lecz przede wszystkim ruchem intelektualnym i społecznym, który na trwałe zmienił obraz świata. To właśnie dzięki niemu powstały zręby nowoczesnych konstytucji, systemów prawnych i instytucji edukacyjnych. Wartością nadrzędną stał się rozum, a wraz z nim wiara w możliwość nieustannego doskonalenia człowieka i jego otoczenia.