Liryka

Liryka – gatunek literacki wyrażający subiektywne emocje, uczucia, refleksje autora, często w formie wiersza.

Charakterystyka

• Wyraźna podmiotowość liryczna.
• Skupienie na emocjach, nastroju, wrażeniach.
• Środki stylistyczne: metafory, symbolika, rytm, rym, aliteracja.
• Tematy: miłość, natura, samotność, przemijanie, refleksja egzystencjalna.

Epoki literackie i rozwój

• Starożytność: pieśni, hymny, elegie (Safona, Horacy).
• Średniowiecze: pieśni miłosne, religijne, epickie liryki.
• Renesans: sonety, fraszki, poezja dworska.
• Romantyzm: subiektywizm i ekspresja uczuć (Mickiewicz, Słowacki).
• Współczesność: poezja eksperymentalna, wolny wiersz, slam poetry.

Przykłady twórców i dzieł

• Adam Mickiewicz – Sonety krymskie
• Juliusz Słowacki – Balladyna (fragmenty liryczne)
• Wisława Szymborska – Koniec i początek
• Czesław Miłosz – Traktat poetycki

Funkcje literackie

• Refleksyjna, dydaktyczna, rozrywkowa.

Analiza i interpretacja

• Liryka wyraża emocje autora i pozwala odbiorcy identyfikować się z nimi.
• Rozpoznajemy ją po subiektywnym tonie, krótkiej formie i środkach stylistycznych.

Cytaty / fragmenty

„Miłość jest ogniem, który pali i oświetla duszę…” – liryczny przykład romantyczny